Franchise onderneming beginnen? Houd rekening met 5 fases.

Franchise is een commercieel samenwerkingsverband dat steeds meer voeten in de aarde begint te krijgen binnen de Nederlandse grenzen. De kengetallen voor de verschillende branches die franchise gebruiken liegen er niet om. Een franchise onderneming beginnen is momenteel daarom erg aantrekkelijk. Zo stonden er anno 2014 bijna 750 formules geregistreerd die gezamenlijk verantwoordelijk waren voor een omzet van €31 miljard (NFV, 2015). Volgens berekeningen van de ING zijn er 115 internationale franchiseformules actief in Nederland. Het investeringsklimaat in Nederland is aantrekkelijk vanwege de overzichtelijkheid met betrekking tot omvang en regelgeving, de markt heeft een tolerante houding ten opzichte van internationale formules, de Nederlandse bevolking beheerst de Engelse taal naar behoren en de lage landen worden vaak beschouwd als de poort tot Europa.

Een kleine kanttekening bij dit verhaal is dat het formulelandschap in Nederland redelijk vol is, dit brengt extra uitdagingen met zich mee voor internationale formules om zich succesvol te kunnen onderscheiden van Nederlandse franchiseconcepten. Het nadelige gevolg is dat internationale formules zich eenvoudig terug kunnen trekken van de Nederlandse markt.

Wanneer een ondernemer of een select groepje ondernemers beschikt over een goed concept of in staat is om producten op een unieke manier in de markt zetten, dan wordt er op die manier waarde toegevoegd voor de klant. Deze “toegevoegde waarde”-perceptie van de klant zal leiden tot een grotere vraag naar uw producten of diensten, waardoor de onderneming de mogelijkheid krijgt tot groei.

In het kader van kostenefficiëntie en het behouden of versterken van de eigen identiteit is franchise de manier om groei te verwezenlijken. Daar waar een organisatie de keuze heeft gemaakt om te investeren en te groeien door middel van filialen, groeit een franchise onderneming door middel van zelfstandige franchisenemers die een eigen investering doen in de onderneming/formule. Het logische gevolg hiervan is dat de investeringen voor de franchisegever minder kapitaalintensief zullen zijn, omdat de kosten gedeeld kunnen worden. Een van de redenen om een franchise onderneming te beginnen.

Nu Nederland als franchisekweekvijver is geprofileerd en is bevestigd waarom franchise een aantrekkelijke commerciële samenwerkingsvorm is, kan het proces voor het beginnen van een eigen franchise onderneming onder de loep worden genomen. Hier volgt een schematische weergave van de fasering in franchising.

Ideefase

Het moge duidelijk zijn dat het beginnen van een franchise onderneming in gang wordt gezet tijdens de ideefase. De onderneming samen met haar marketing activiteiten, producten en/of diensten blijkt succesvol te zijn en het idee is ontstaan om uit te breiden door middel van een te ontwikkelen franchise onderneming. In deze fase schrijft u als organisatie een Franchise Businessplan en voert u een haalbaarheidsanalyse uit. Op deze manier wordt de (financiële) haalbaarheid van de franchise onderneming getoetst, zowel voor de franchisegever als voor de franchisenemer. In de haalbaarheidsanalyse wordt de onderneming getoetst op het concept, de organisatie, de franchisenemer, propositie voor de franchisenemer, de franchisedocumentatie, het financiële aspect en de communicatiestructuur. In het financieel overzicht staan de kosten voor het ontwikkelen van de franchise onderneming weergegeven, evenals de kosten voor de begeleiding en ondersteuning van een franchisenemer. Deze kosten worden vervolgens vertaald naar de entreefee en de periodieke afdracht voor de franchisenemers. Het is verstandig om deze cijfers jaarlijks te herzien om te kunnen bepalen of deze bedragen nog actueel zijn.

Ontwikkelfase

Aansluitend vindt de ontwikkeling van de franchise onderneming plaats, de ontwikkelfase. Hier in komt de implementatie tot stand van onder andere de organisatorische en juridische stappen. De onderlinge afspraken dienen op duidelijke en ondubbelzinnige wijze te worden vastgelegd in de franchiseovereenkomst, zodat misverstanden voorkomen kunnen worden. Het is van essentieel belang om de inhoud van deze overeenkomst met een expert te bespreken en deze juridisch te toetsen. Het franchisehandboek gaat meer in de diepte met betrekking tot de procesmatige zijde en dient ter aanvulling van de basisafspraken die staan beschreven in de franchiseovereenkomst. Het franchisehandboek verwijst op haar beurt weer naar de operationele procedures. De consistentie tussen alle franchisedocumenten moet om deze reden ook gewaarborgd worden, zoals dit is weergegeven in de afbeelding hier onder.

Hoe meer regels, hoe meer uniformiteit en herkenbaarheid er zal ontstaan bij het publiek. Dit is een vorm van “hard” franchise, oftewel “full-service” franchise en hier kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een franchise onderneming als Mc Donalds waar alles tot in de puntjes staat vastgelegd. Aan de andere kant hoe minder regels, des te meer ondernemersvrijheid de franchisenemers hebben hoe groter de kans is dat deze individuen tot nieuwe inzichten komen. Dit is een vorm van “soft” franchise en een bekend voorbeeld hier van is Carrefour, waar de franchisenemer meer vrijheid geboden wordt in zijn of haar bedrijfsvoering.

Groeifase

In de groeifase is het zoeken en door selecteren van geschikte franchisenemers de volgende stap en vaak ook de meest lastige. Werving en selectie is arbeidsintensief, tijdrovend en daarmee een grote kostenpost. Het fundament ligt er, alleen nu is het de kunst om geschikte kandidaten te vinden die net zo gepassioneerd en gedreven de formule willen vertegenwoordigen zoals u dat doet. Het is zeer verstandig om een duidelijk profiel te maken van de ideale kandidaat en deze continu voor ogen te houden. Bovendien blijkt het zo te zijn in de praktijk dat de relatief betere franchise ondernemingen, vaak ook in staat zijn om de betere franchisenemers aangehaakt te krijgen. Over het algemeen wordt er vaak te licht tegen franchise ondernemingen aan gekeken en denkt men dat er snel geld verdiend kan worden. Aan de hand van een transparant financieel overzicht en de juiste communicatie moet duidelijk worden dat creativiteit, inlevingsvermogen, durf tonen en doorzettingsvermogen c.q. hard werken voor het grootste deel bepalend is voor het behalen van succes. Een stage bij een huidige franchisenemer zou hier ook de nodige inzichten kunnen verschaffen in de gewenste karaktereigenschappen en kwaliteiten van een potentiële kandidaat.

Stabiliteitsfase

In de stabiliteitsfase is het belangrijk om de formule verder uit te bouwen. Werving en selectie van nieuwe franchisenemers erg belangrijk zijn om verdere ontwikkeling van de franchiseformule te realiseren. Probeer de ‘white spots’ van uw franchiseformule te identificeren. Bepaal ook exit-momenten voor franchisenemers die niet conform de maatstaven presteren. Bovendien is het de plicht van de franchisegever om de franchisenemers de mogelijkheid te bieden om inspraak te hebben in de franchiseformule. Doorgaans is het gebruikelijk dat er een franchiseraad in het leven wordt geroepen bij een minimum aantal van 10 á 15 franchisenemers. Daarnaast komt Franchise Connect ook graag in contact met bestaande formules. Met onze ervaring zijn wij in staat om bestaande formules door te lichten om op die manier problemen in de praktijk te voorkomen en de samenwerking tussen franchisegever en -nemer te versoepelen.

Buitenlandfase

Tot slot zal in de buitenlandfase uitdaging ontstaan om de formule te beheren en te blijven ontwikkelen. Hoe ziet uw expansieplan er uit? Het is belangrijk om stil te staan bij vraagstukken als het managen en beheren van verdere groei met het oog op het behouden van de kwaliteit en betrouwbaarheid van uw franchiseformule in de markt. Zeker als er plannen zijn om naar het buitenland te gaan is het belangrijk om wederom te kijken naar uw management. Bent u in staat om de franchiseformule te managen in het buitenland?

Conclusie

Een franchise onderneming beginnen is een unieke manier om te groeien en biedt de mogelijkheid om op een relatief korte termijn, met betrekkelijk lage investeringskosten marktaandeel te veroveren. De samenwerkingsvorm is bovendien bij uitstek geschikt om ondernemerschap te stimuleren. De boodschap moge duidelijk zijn dat alle betrokken samenwerkingspartners beter moeten worden van het avontuur, zodat er een win-win situatie gecreëerd kan worden die over een langere periode zijn vruchten af zal werpen.